जिल्ला समन्वय समितिको कार्यालय
तनहुँ, नेपाल
आ.व. २०७८/७९ को बार्षिक समीक्षा कार्यक्रम सम्पन्न
श्री दीपक मा.वि. को भवन उद्घाटन
जिल्ला सभाको आठौं बैठक सम्पन्न
निवर्तमान जि.स.स. पदाधिकारीहरूको विदाई
तनहुँ जिल्लाको नक्सा
।। छैठौं जिल्ला सभाको निर्णय ।।
।। निजामती सेवा दिवस २०७७ को अवसरमा पहिलो सेवाग्राहीलाई सम्मान ।।
पाँचौं जिल्ला सभाका केही झलकहरू
पाँचौं जिल्ला सभाका केही झलकहरू
पाँचौं जिल्ला सभाका केही झलकहरू
पदाधिकारी
संक्षिप्त परिचय
संघिय नेपालको गण्डकी प्रदेशमा अवस्थित तनहुँ जिल्ला प्रकृति, सभ्यता, रहनसहन र जैविक विविधताले मनोरम ऐतिहासिक पहाडी जिल्ला हो । १० स्थानीय तहमा विभाजित तनहुँमा ४ नगरपालिका र ६ गाउँपालिका छन् । भानु न.पा., व्यास न.पा., शुक्लागण्डकी न.पा., भिमाद न.पा., आँबुखैरेनी गा.पा., बन्दीपुर गा.पा., देवघाट गा.पा., म्याग्दे गा.पा., ऋषिङ गा.पा. र घिरिङ गा.पा. तनहुँका स्थानीय तहका नाम हुन् ।
नेपालको मध्यवर्ती भागमा पर्ने यो जिल्ला पूर्वमा गोरखा र चितवन, दक्षिणमा चितवन, नवलपुर (नवलपरासी - बर्दघाट सुस्ता पूर्व) र पश्चिममा स्याङ्गजा र कास्की तथा उत्तरमा कास्की र लमजुङ्ग जिल्लाहरुद्वारा परिवेष्ठित छ । समुद्र सतहबाट १८७ मि. (देवघाट गा.पा.को कालीगण्डकी र त्रिशूली नदीको संगमस्थल) देखि २१३४ मि. (छिम्केश्वरी डाँडा) सम्मका भागहरूमा फैलिएर रहेको यस जिल्लाको क्षेत्रफल १५४६ वर्ग कि.मी. (४,६०० हे.) नेपालको कुल भू-भागको १.०५% रहेको छ । साथै जिल्लाको पूर्व–पश्चिम लम्बाई ६२.५ कि.मि. र उत्तर–दक्षिण चौडाई ४३.७ कि.मि. रहेको छ । जिल्ला सदरमुकाम दमौली समुद्री सतह देखि ३७० मि.को उचाइमा रहेको छ । औषत वर्षा २०५८ मि.मि. रहेको छ भने अधिकतम तापक्रम ४१ डिग्री सेल्सियस र न्यूनतम तापक्रम ३ डिग्री सेल्सियस सम्म हुने गर्दछ । भौगोलिक दृष्टिले दक्षिणतर्फ चुरे (१.१५%) र उत्तर तर्फ मध्यपहाडी (९८.८५%) क्षेत्रहरू मिली बनेको यो जिल्ला भू–उपयोगको दृष्टिले रुखयुक्त वन क्षेत्रले ७१,७१५.२२ हे. र झाडीयुक्त वन क्षेत्रले ६,३९६.० हे. गरी ७८,१११.२२ हे. ( ५०.५२%), कृषियोग्य क्षेत्रले ६५,०६१ हे. (४२.०८%), चरन क्षेत्रले ४,३०६ हे. (२.७८%) र अन्य क्षेत्रले ७,१२१.७८ हे. ( ४.६२%) ओगटेका छन् । हिमालय पर्वतबाट निस्केका मर्स्याङ्गदी र त्रिशूली नदीहरूले पूर्व, कालीगण्डकी नदीले दक्षिण तर्फबाट घेर्नुका साथै मादी र सेती नदीहरूले बीचमा चिरेर जिल्लालाई जल सम्पदामा समेत धनी बनाएका छन् ।
राष्ट्रिय जनगणना २०६८ अनुसार यस जिल्लाको कुल जनसंख्या ३,२३,२८८ (नेपालको जनसंख्याको १.२२%) रहेको छ । सो मध्ये १,७९,८७८ (५५.६४ %) महिला र १,४३,४१० (४४.३६%) पुरुष जनसंख्या हो । जनसंख्या वृद्धिदर जम्मा ०.२५% रहेको छ । जिल्लामा ७८,३०९ घरधुरीहरू २,३६२ वस्तीहरूमा छरिएर रहेका छन् । साक्षरता ८४.९८ % रहेको छ भने ५३,१३० परिवारले खाना पकाउन दाउरा प्रयोग गर्ने गर्दछन्। त्यसैगरी ८६.५१% हिदु, ९.४४% बौद्ध, १.२८% मुस्लिम, १.६९% क्रिश्चियन र १.०८% अन्य धर्मावलम्बीहरू बसोबास गर्ने यस जिल्लामा जातिगत हिसाबले हेर्दा २८% मगर, १३.५५% ब्राहमण, १२.१७% गुरुङ्ग, १०.७९% क्षेत्री, ७.५%४ नेवार, १५.६९% दलित (कामी, दमै, सार्की, सुनार, गन्धर्व आदी) र १२.२६% अन्य जातिका मानिसहरू वसोबास गर्दछन् । प्रशासनिक दृष्टिले ४ नगरपालिका, ६ गाउँपालिका, ४ प्रदेश निर्वाचन क्षेत्र र २ संघिय निर्वाचन क्षेत्रमा विभाजित रहेको छ ।
थप पढ्नुहोस्
© 2023 Copyright तनहुँ जि.स.स.